هوش تجاری (BI) باعث میشود تصمیمات تجاری سازمان با دو اهرم نرمافزار و خدمات گرفته شود تا دادهها را به اطلاعات کاربردی تبدیل کند. در ادامه مقاله به بررسی تعریف هوش تجاری، نمونههای تجاری، BI در مقابل تجزیهوتحلیل تجاری و استراتژی تجاری میپردازیم.

هوش تجاری چیست؟
BI از مجموعه نرمافزارها و دادهها استفاده میکند تا دادهها را به اطلاعات تبدیل کند و بتواند تصمیمات استراتژیکی و تاکتیکی را برای یک سازمان بگیرد. ابزارهای (BI) که به همه دادهها دسترسی دارند، دادهها را تجزیهوتحلیل میکنند، یافتههای تحلیلی را در گزارشها، خلاصهها، داشبوردها، نمودارها و نقشهها ارائه میدهند تا اطلاعات دقیقی از وضعیت تجاری را در اختیار کاربران قرار دهند.

اصطلاح هوش کسبوکار بیشتر به مجموعهای از ابزارها اشاره میکند که دسترسی سریع و آسان برای درک اطلاعات موجود شرایط فعلی یک سازمان را بر اساس دادههای موجود فراهم میکند.
چرا هوش تجاری مهم است؟
هوش کسبوکار میتواند به شرکتها در تصمیمگیری بهتر با نشاندادن دادههای موجود و تاریخی در زمینه تجاری خود کمک کند. تحلیلگران میتوانند از BI برای ارائه عملکرد و معیارهای رقابتی استفاده کنند تا فعالیتهای سازمان کارآمدتر اجرا شود. تحلیلگران همچنین میتوانند بهراحتی روند بازار را برای افزایش فروش یا درآمد تشخیص دهند.
نمونههای هوش تجاری
گزارشگری یک قسمت اصلی هوش کسبوکار است و داشبورد شاید ابزار قدیمی BI باشد. داشبوردها میزبان برنامههای نرمافزاری هستند و به طور خودکار دادههای موجود از شرایط فوری شرکت را در نمودارهایی جمعآوری میکنند.
اگرچه هوش کسبوکار به کاربران تجاری نمیگوید که در صورت گذراندن دوره خاصی قرار است چه کاری را انجام دهند یا چه اتفاقی بیفتد، BI فقط در مورد تهیه گزارش نیست. در عوض، BI راهی را برای افراد فراهم میکند تا با درک سادهتر روندها نیاز به جستجو، ادغام و استعلام دادههای لازم برای تصمیمگیریهای تجاری درست برسند. به این صورت که افراد دادهها را درک کنند و روندها را به دست آورند.
بهعنوان نمونه، سازمانی که میخواهد در مدیریت زنجیره تأمین خود موفق باشد، به توانمندیهای BI نیاز دارد تا تعیین کند که تأخیرها در کجا اتفاق میافتد و در فرایند حملونقل چه تغییراتی وجود دارد. آن شرکت همچنین میتواند از قابلیتهای BI خود برای کشف این که کدام محصولات بیشترین تأخیر را دارند یا کدام روشهای حملونقل بیشتر در تأخیر تأثیرگذارند استفاده کند.
سیندی هاوسون، معاون تحقیق در Gartner، یک شرکت تحقیقاتی و مشاوره فناوری اطلاعات میگوید موارد استفاده احتمالی برای BI فراتر از معیارهای معمولی عملکرد تجاری بهبود فروش و کاهش هزینه است.
هوش کسبوکار در مقابل تجزیهوتحلیل تجاری
یکی از مواردی که از هوش کسبوکار متوجه شدهاید این است که آنها اطلاعاتی در مورد وضعیت فعلی کسبوکار یا سازمان را ارائه میدهند: امروز چشمانداز فروش در خط لوله کجاست؟ در این ماه چند عضو را از دست دادهایم یا به دست آوردهایم؟ این موارد به تمایز اصلی بین BI و اصطلاح مرتبط دیگر، تجزیهوتحلیل تجاری میرسد.

BI توصیفی است و به شما گزارش میدهد که الان چه اتفاقی میافتد و در گذشته چه مسائلی بوده است تا ما را به وضعیت دلخواه برساند. از سوی دیگر، آنالیز تجاری یک اصطلاح چتر برای تکنیکهای آنالیز دادههای پیشبینیکننده است یعنی آنها میتوانند به شما بگویند در آینده چه اتفاقی میافتد، برای شما چیزی را تجویز میکنند یعنی میتوانند به شما بگویند برای ایجاد نتایج بهتر باید چه کاری انجام دهید. (تجزیهوتحلیل کسبوکار معمولاً زیر مجموعهای از دسته بزرگتر تجزیهوتحلیل دادهها است که به طور خاص بر تجارت متمرکز است).
استراتژی هوش تجاری
در گذشته، متخصصان IT کاربران اصلی برنامههای BI بودند. بااینحال، ابزارهای BI بصریتر و کاربرپسندتر شدهاند و تعداد زیادی از کاربران را در دامنههای مختلف سازمانی قادر میسازد تا از ابزارها استفاده کنند.
Gartner’s Howson دو نوع BI را متمایز میکند. اولین نوع BI سنتی یا کلاسیک است، جایی که متخصصان فناوری اطلاعات از دادههای معاملاتی داخلی برای تولید گزارش استفاده میکنند. دومین نوع BI مدرن است، جایی که کاربران تجاری با سیستمهای چابک و بصری برای تجزیهوتحلیل سریعتر دادهها تعامل دارند.
اما درحالیکه هوش کسبوکار قوی برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک تجاری ضرورت دارد، بسیاری از سازمانها به دلیل شیوههای ارائه ضعیف دادهها، اشتباهات تاکتیکی و موارد دیگر، برای پیادهسازی استراتژیهای مؤثر BI تلاش میکنند.
هوش تجاری سلفسرویس
تقریباً تلاش برای دسترسی هرکسی به اطلاعات مفید از ابزارهای BI باعث ایجاد هوش کسبوکار سلفسرویس شده است، دستهای از ابزارهای BI برای حذف نیاز به مداخله فناوری اطلاعات در تهیه گزارشها ایجاد شده است. ابزارهای سلفسرویس BI، سازمانها را قادر میسازد تا گزارشات داخلی شرکت را در دسترس مدیران و سایر کارکنان غیرفنی قرار دهند.
از جمله کلیدهای موفقیت در سلفسرویس BI میتوان به داشبورد و رابط کاربری هوش کسبوکار اشاره کرد که شامل منوهای کشویی و نقاط ضبط بصری است که به کاربران امکان میدهد دادهها را به روشهای قابلفهم پیدا کرده و تغییر دهند. بدون شک میزان خاصی از آموزش لازم نیاز دارند، اما اگر مزایای ابزارها بهاندازه کافی آشکار باشد، کارکنان مشتاق یادگیری هستند.
آینده شغلی هوش تجاری
هاوسون در ادامه میگوید گارتنر موج سوم اختلال را در آینده مشاهده میکند، چیزی که شرکت تحقیقاتی آن را “تجزیهوتحلیل تقویت شده” مینامد، جایی که یادگیری ماشین در بستر نرمافزار پخته میشود و کاربران را در مورد سؤالاتشان که در مورد دادههاست راهنمایی میکند.

در حقیقت، گزارش Gartner’s Magic Quadrant پیشبینی میکند که تا سال 2020 سازمانهایی که به کاربران امکان دسترسی به فهرست دادههای داخلی و خارجی را میدهند، دوبرابر ارزش کسبوکار حاصل از سرمایهگذاریهای تجزیهوتحلیل را نسبت به آنهایی که این کار را نمیکنند، بیشتر خواهد کرد.
هاوسون میافزاید: “نیاز به گزارش وجود دارد، اما گزارش بهتنهایی کافی نیست. فقط اگر در حال انجام گزارش هستید، کاملاً عقب افتادهاید. مگر اینکه گزارش شما هوشمند و چابک باشد که باعث شده است شما عقبافتاده باشید.”
نتیجهگیری
این مقاله فقط مقدمهای برای دنیای هوش تجاری است. BI قابلیتهایی را برای ردیابی فروش در زمان واقعی ارائه میدهد، به کاربران اجازه میدهد تا اطلاعاتی در مورد رفتار مشتری، پیشبینی سود و موارد دیگر کشف کنند. صنایع مختلف مانند خردهفروشی، بیمه و نفت BI را تصویب کردهاند و سالانه صنایع دیگری به آن میپیوندند. بسترهای BI با فناوری جدید و نوآوری کاربران آن سازگار هستند.
دوره های مرتبط
دوره کامل تضمینی هوش تجاری با رویکرد کسب درآمد در داخل و خارج از کشور
آنالیز داده و هوش تجاری یکی از پردرآمدهای شغل های دنیا چه در داخل کشور و چه خارج از کشور است. ما در دوره آموزشی صفر تا صد هوش تجاری را به صورت تضمینی آموزش میدهیم.
دوره کامل مقدماتی آموزش هوش تجاری
به صورت تئوری مفاهیم و مبانی ساخت انباره داده را فرا می گیرید و دو نمونه را پیاده سازی و استفاده می کنید.
دوره آموزش SSAS یا سرویس آنالیز ماکروسافت
دوره آموزش SSAS شامل آموزش کامل تمامی مباحث آنالیز داده و ساخت کیوب در سرویس آنالیز
دوره آموزش SSIS یا سرویس یکپارچه ساز ماکروسافت
دوره غیر حضوری SSIS شامل آموزش کامل تمامی مباحث ای تی ال (ETL ) داده ها به صورت کاملا عملی در محیط عملیاتی و مطابق با تکنولوژی های روز دنیا
آموزش کامل دوره غیر حضوری SSRS یا سرویس نمایشگر ماکروسافت
دوره آموزش SSRS شامل آموزش کامل تمامی مباحث مربوط به نمایش اطلاعات در محیط SSRS به صورت کاملا عملی در محیط عملیاتی و مطابق با تکنولوژی های روز دنیا